Mali teşvikler konusunda anlaşmazlık

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

ABD'de mali teşvikler konusunda yeniden anlaşılamaması piyasalarda risk iştahını olumsuz etkiliyor. ABD vadeliler satıcılı seyrederken, bugün de tatil nedeniyle Asya piyasaların önemli bir bölümü (Çin, Hong Kong, Tayvan, Güney Kore) kapalı. Ayrıca sabah saatlerinde Trump, kendi ve eşinin kovid-19 test sonucunun pozitif olduğunu açıkladı. Haber sonrası ABD vadelilerde kayıplar arttı. S&P vadeliler %1,8 ekside. Mali teşvikler konusunda anlaşılamaması sonrasında da dolar endeksi DXY yeniden güç kazanıyor. Yurtiçi tarafta ise dün güne alıcılı başlayan endeks gün sonuna doğru gelen satışlarla günü %0,15'lik kayıpla 1.143,5 seviyesinden kapattı. Bu sabah Dolar/TL 7,76 seviyesinin hafif üzerinde seyrederken, ülke risk primimiz ise (5 yıllık CDS) 10 baz puan iyileşerek 523 seviyesine gerilemiş durumda. Küresel risk iştahındaki bozulmayla birlikte BİST100 endeksi de güne zayıf bir görüntüyle başlayabilir.

MAKROEKONOMİ

Teşvik paketine yönelik haber akışı bir yandan izlenirken, ABD borsaları teknoloji hisselerinin katkısıyla dün artıda kapandı. Asya'da Çin, Hong Kong, Tayvan, Hindistan ve Güney Kore borsaları bugün kapalı. Tarım dışı istihdam öncesi Asya borsalarındaki tatiller nedeniyle işlem hacminin sınırlandığı görülmekte. Demokrat üyelerin hazırladığı 2,2 trilyon dolarlık ek teşvik paketini Temsilciler Meclisi onayladı. Paket önce Senato'ya sunulacak, burada da kabul edilirse Trump'ın onayına sunulacak. Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato'dan ise paketin geçemeyeceği düşünülüyor.

Bugün ABD tarafında, istihdam piyasasına ilişkin veriler takip edilecek. Bu kapsamda TSİ 15.30'da eylül ayında tarım dışı istihdamın 1,371 milyon kişiden 868 bin kişiye gerilemesi beklenirken, işsizlik oranının %8,4'ten %8,2'ye gerilemesi ve yıllık bazda ortalama saatlik kazançların ise %4,7'den %4,8'e yükselmesi bekleniyor. Ayrıca ABD'de TSİ 17'de ağustosta fabrika siparişlerinin aylık bazda %6,4'ten %0,9'a gerilemesi bekleniyor. TSİ 16'da Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker'ın konuşması da izlenecek.

Avrupa tarafında ise, Euro Bölgesi'nde TSİ 12'de eylül ayı öncü TÜFE verileri açıklanacak. Euro Bölgesi'nde TÜFE'nin yıllık bazda -%0,2 oranında ve çekirdek TÜFE'nin ise yıllık bazda ise %0,4 oranında gerçekleşmesi bekleniyor.

Pazartesi günü açıklanacak enflasyon verisi öncesi dün İTO tarafından paylaşılan İstanbul enflasyonunu takip ettik. İTO perakende fiyatlar eylül ayında aylık %1,47 arttı. (Piyasa beklentisi TÜFE'nin eylül ayında aylık %1,5 civarında artabileceği yönünde) İTO enflasyonunda genel olarak ulaştırma haricinde bütün alt kalemlerde aylık bazda artışlar gözlemledik. Kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında %8,8, giyim harcamalarında %1,99, diğer harcamalar grubunda %1,85, ev eşyası harcamalarında %1,67, gıda harcamalarında %1,26, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında %0,81, konut harcamalarında %0,56 artış gözlenirken, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında %0,99 azalış kaydetti. Dün açıklanan eylül ayına ait Türkiye sektörel PMI raporunda kurdaki hareketle fiyat artışının en belirgin olduğu sektörün ana metal sanayi, bu sektörü de gıda ürünlerinin takip ettiği vurgulandı.

Dün eylül ayı ISO imalat PMI endeksi açıklandı. PMI 54,3'ten 52,8'e gerilemesine rağmen yine üst üste 4 aydır güçlü genişleme bölgesinde gelerek 3.çeyrek sonunda da ekonomik toparlanmanın devam ettiğini gösterdi. Raporda üretimdeki ve yeni siparişlerdeki artışla istihdamda Şubat 2018'den beri görülen en yüksek artışın görüldüğü fakat döviz kurundaki gelişmelerin girdi maliyetlerini ve ürün fiyatlarını artırarak enflasyonist baskıların artmasına yol açtığı vurgulanmakta. Sektörel bazda bakıldığında eylül ayında en hızlı genişlemeyi ana metal sanayi sektörü kaydederken, giyim ve deri ürünleri, ağaç ve kağıt ürünleri ve gıda hariç diğer sektörler genişleme bölgesinde kaldı. Ayrıca sektörlerin tamamında nihai ürün fiyatları artmakta ve ağaç ve kağıt ürünleri ve gıda ürünleri hariç her bir alt sektörün istihdamı genişleme bölgesinde.

TCMB enflasyonist baskıların artması sonucu iki yıl aradan sonra faiz artırımına gittiği 24 Eylül tarihli toplantısının Para Politikası Kurulu Toplantı Özetini yayınladı. Özette enflasyona ilişkin, çekirdek göstergelerin eğilimlerinde artış olduğu belirtilmekte. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun artmasında işlenmemiş gıda grubundaki artışın belirleyici olduğu vurgulanmakta. Enerji fiyatlarının döviz kuru, petrol fiyatları ve akaryakıt fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak aylık ve yıllık bazda arttığı, döviz kuru gelişmelerinin ve kredi artışı sonucu artan talebin temel mal enflasyonunu yükselttiği ve döviz kuru geçişkenliği yüksek olan dayanıklı tüketim mallarında artışın devam ettiği vurgulanmakta. Hizmet fiyatları yıllık enflasyonunun yatay seyrettiği ve eğitim sektöründeki KDV indiriminin hizmet enflasyonunu olumlu etkileyeceği belirtilmekte. Diğer gelişmeler;

-İhracatta bölgesel ve sektörel bazda toparlanma olduğu, ithalatın salgın tedbirleri ve ertelenmiş taleple arttığı fakat salgına ilişkin tebirlerin kademeli azaltılmasıyla dengelenmesi beklenmekte. Turizm gelirlerinde kısmi iyileşme olduğu ve mal ihracatında toparlanma, düşük emtia fiyatları ve reel kur düzeyinin cari işlemleri destekleyeceği vurgulanmakta.
-İstihdamda ise iş gücüne katılım oranındaki artışa dikkat çekilerek bunun işsizlik oranında artışa sebep olduğu belirtilmekte ve öncü göstergelerin istihdam piyasasında iyileşmenin sürdüğünü gösterdiğini,
-Küresel ölçekte kısmi toparlanma olduğu fakat salgının yayılımının ve 2. dalga olasılığının toparlanma üzerinde belirsizlik oluşturduğu,
-Küresel petrol fiyatlarında aşağı yönlü risklerin olduğu ve küresel enflasyonda ılımlı bir görünüm beklenmekte olduğu,
-Ülkelerin genişleyici duruşlarını devam ettirdiği ve düşük faiz ortamının devam edeceği,
-Kamu bankalarının öncülüğündeki kredi genişlemesinin toparlanma sürecine katkıda bulunduğu ve mayıs ayından beri toparlanma eğiliminin devam ettiği ve salgın dönemine özgü tedbirlerin kademeli kaldırılacağını,
-Atılan adımlar neticesinde kredi ve mevduat faizlerinde artış yaşandığı, ticari kredilerde başlayan yavaşlama eğiliminin bireysel kredilerde de başladığı vurgulandı.

ŞİRKET HABERLERİ

Koza Altın (KOZAL, Sınırlı Pozitif): Şirket'in dün KAP'a yaptığı açıklama aşağıdadır.

Bilindiği üzere Doğu Anadolu bölgesi Ağrı ili içerisinde Koza Altın İşletmelerine ait olarak Mollakara projesinde altın ve gümüş için fizibilite çalışmaları devam etmektedir. Proje yatırım maliyetinin yaklaşık 150mn USD civarında olması düşünülmektedir. Bu doğrultuda projede madencilik faaliyetlerin de 500'e yakın personel istihdam edilmesi planlanmaktadır. İlgili Projede rezervleri arttırmak amacıyla ek olarak 10.000m sondaj yapılması planlanmaktadır. Projede kurulması planlanan tesisin ömrünün daha fazla uzatılması için projenin çevresindeki yaklaşık olarak 40 adet Koza Altın İşletmelerine ait ruhsatlarda da arama faaliyetleri devam etmektedir. Yapılan fizibilite çalışmalarına göre Proje kapsamında yaklaşık 9-10 ton altın üretilmesi öngörülmektedir. Ek olarak yine aynı bölge içerisinde uluslararası şirketlerle birlikte yürütülen metalurjik test çalışmaları devam etmektedir. Bu metalurji çalışmalardan beklenen sonucun alınması durumunda, gelecekte ilgili projeye ilişkin olarak altın üretim miktarının 9-10 tondan 23-25 tona çıkması ihtimal dahilindedir.

Hisse dün günü %2,6 oranında artışla kapamıştır.

7 Ağustos 2020 Tarihli Koza Altın Raporumuz için tıklayınız…

SEKTÖR HABERLERİ

Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında TUCLK.E paylarında 02/10/2020 tarihli işlemlerden (seans başından) 16/10/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır.

Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.

SPK'nın 30/06/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-30 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.

Ayrıca, Borsa İstanbul A.Ş. Piyasalarında Uygulanacak Gözetim Tedbirleri Yönergesi'nin 5. ve 6. maddelerindeki hükümler çerçevesinde Tedbir Yönetim Sistemi kapsamında, piyasasında gerçekleşen işlemler nedeniyle İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. (ISGSY.E) ve A.V.O.D. Kurutulmuş Gıda ve Tarım Ürünleri A.Ş. (AVOD.E) paylarında 02/10/2020 tarihinden itibaren 1 ay süreyle mevcut "Açığa Satış Yasağına" ilave olarak "Kredili İşlem Yasağı" ve "Brüt Takas" önleyici tedbirleri uygulanacaktır. Tedbirlerin uygulanacağı son tarih 30/10/2020'dir.

Turizm: İngiltere Ulaştırma Bakanı Grant Shapps, Türkiye ve Polonya'nın, İngiltere'nin karantina listesine eklendiğini açıkladı. Twitter hesabı üzerinden açıklamada bulunan Shapps, İngiltere'ye bu ülkelerden gelecek olanların kendilerini 14 gün evlerinde izole etmelerinin gerektiğini aksi durumda 10 bin sterline kadar para cezası ile karşılaşabileceklerini kaydeden Shapps, yolcuların ülkeye giriş yapmadan güvenlik formlarını doldurup görevlilere teslim etmeleri uyarısında da bulundu. Öte yandan Shapps, Karayipler'in Sint Eustatius, Saba ve Bonaire adalarından gelecek yolcuların da 14 gün boyunca karantinaya girmesi gerektiğini belirtti. Kaynak: Habertürk

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Lokman Hekim (LKMNH): 01.10.2020 tarihinde şirket payları ile ilgili olarak 9,96 - 10 TL fiyat aralığından 20.000 adet alış işlemi şirket bağlı ortaklığınca gerçekleştirilmiştir. Bağlı ortaklığın şirket sermayesinde sahip olduğu payı 01.10.2020 tarihi itibariyle %0,92 sınırına ulaşmıştır.

Taze Kuru Gıda (TKURU): Şirketin 30 Eylül 2020 tarihli Özel Durum açıklamasına ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulunun 30.09.2020 tarihli sermaye artırımı başvurusunun reddi kararının değerlendirilmesi neticesinde, şirket Yönetim Kurulunun 01.10.2020 tarihli kararı ile, bu aşamada yeni bir sermaye artırımı kararı alınmamasına karar verildiği duyurulmuştur.

FAİZ PİYASALARI

Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11,12 seviyesinden %11,20 seviyesine yükseldi. TCMB dün repo ihalesi açmadı. Merkez Bankası piyasayı toplamda ise 258,4 milyar TL ile 160 milyar TL'si (10 milyar TL 3 aylık,%6,75 + 145 milyar TL 1 aylık,%11,17+ 1 haftalık 5 milyar TL %10,25) repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın, 75 milyar TL'si BİST'te, 14,9 milyar TL'si BAPP'ta ve diğer geri kalan 8,5 milyar TL TCMB bünyesinde %11,75'ten kullandırıldı.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %0,68 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %0,67-%0,72 bandında hareketin ardından, %0,68 seviyesinden günü kapattı.

Yurt içi tahvil piyasasında, verim eğrisi genelinde dün faizlerde düşüşler gözlendi. Bu kapsamda, dün günlük bazda kısa, orta ve uzun vadeli tarafta faizlerde 20 baz puana varan düşüşler görüldü.