COVID-19 Tedavisi Hakkında Bilinmeyeler !

COVID-19 Tedavisi Hakkında Bilinmeyeler ! Türk TORAKS Derneği Covid-19 ilaçlarını değerlendirdi
Aşılar ile Covid-19'da can kayıpları azaldı ancak ilaç ihtiyacı devam ediyor. Türk Toraks Derneği
Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu COVID-19 tedavisinde dikkat çeken yeni antiviral
ilaçlar ile monoklonal antikorları açıkladı.

UMUT VEREN İKİ İLAÇ MOLNUPİRAVİR VE PAXLOVİD

Bilimsel araştırmaların son durumunu değerlendiren Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu
Başkanı Profesör Dr. Füsun Öner Eyüboğlu Molnupiravir ilacını, etkilerini ve güncel araştırma
sonuçlarını paylaştı.

Ağızdan hap şeklinde alınan Molnupiravir'in günde iki kez ve 5 gün boyunca kullanıldığını belirten
Prof. Dr. Eyüboğlu, "Molnupiravir ile yapılan ilk çalışmalarda, üçüncü günde virüs izolasyonunun
yüzde 16.7’den yüzde 1.9’a gerilediği görüldü Çalışmalar PCR pozitifliğinin veya semptomların ilk 5
gününde olanlar ile sınırlandırılmıştır. Faz-2 çalışmaları 'hastanede yatan' ve 'ayaktan tedavi edilen'
hastalar olmak üzere iki kolda gerçekleştirilmiştir. Yatan hasta çalışmasına dahil edilen, genellikle
semptom süresi daha uzun olduğu belirtilen 304 hastada klinik yarar gözlenmemiş ve bu kolda
çalışma sonlandırılmıştır. Ayakta tedavi edilen hastalar üzerinde yapılan çalışmanın 26 Kasım
tarihinde güncellenen ve bin 433 hastadan elde edilen sonuçlarına göre Molnupiravir’in özellikle ağır
hastalık gelişimi için ileri yaş, diyabet, kardiyak hastalık, obezite gibi riskli hasta gruplarında hafif ve
orta şiddetteki Covid-19 aşamasında uygulanması sonucunda hastane yatış gereksinimi ve ölüm
riskini yüzde 30 azalttığı raporlanmıştır.

Prof. Dr. Eyüboğlu ayrıca ilacın yan etkisinin yüzde 1.2 oranında olduğunu belirterek sözlerini şöyle
noktaladı: "Çalışmalarda hastaneye yatış veya ölüm riskinin plasebo grubunda yüzde 9.7 iken
Molnupiravir grubunda ise yüzde 6.8'e düştüğü görüldü. 699 kişinin bulunduğu plasebo grubunda
dokuz, 709 kişinin olduğu Molnupiravir grubunda ise bir ölüm bildirildi. Yan etki oranları ise plasebo
grubu ile karşılaştırıldığında benzer düzeyde ve yüzde 1.2 oranında. En sık görülen yan etkiler ise
yüzde 3 oranında ishal, yüzde 2 oranında bulantı, yüzde 1 baş dönmesi ve yüzde 1 baş ağrısıdır."

TÜRKİYE VE AVRUPA'DA DURUM NASIL?

– Molnupiravir İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu tarafından onaylandı. Bu onay
hafif, orta veya ağır şiddetteki Covid-19 hastalarından en az bir risk faktörü gösteren hastaların
kullanımını kapsıyor.
– EMA (European Medicine Agency yani Avrupa İlaç Ajansı) Avrupa Birliği'nde artan vakalar ve ölümler
nedeniyle acil durum kullanımı için olumlu tavsiye verdi. İlacın kullanımı için 19 Kasım 2021'de AB'de
de onay verildi.
– Molnupiravir'i üreten ilaç şirketi FDA'e de (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) başvuru yaptı. ABD, Kasım
ayının başında 1,4 milyon doz ilaç siparisi verdiğini açıklamıştı ancak ilacın kullanımı için FDA'in de
"Acil Kullanım Onayı" vermesi gerekiyor.
– Ülkemizde ise Molnupiravir'in Türkiye'de üretimi ve kullanılması için çalışmaların başladığı ve “Sağlık
Bakanlığı Covid-19 tedavi rehberi”ne ekleneceği 24 Kasım’da Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından
belirtildi. Bu gelişmeyi Türk TORAKS derneği olarak biz de çok olumlu değerlendiriyoruz.

PAXLOVİD ilacı

Pfizer firması tarafından üretilen Paxlovid ilacının Eylül ayında başlayan Faz-1 çalışması sonuçlandı
ancak henüz yayınlanmadı. İlacın tek başına veya ve ritonavir ile kombine şekilde kullanılabileceğinin
belirtildiğini ifade eden Türk TORAKS Derneği Başkanı Prof. Dr. Bahriye Oya İtil ilacın çalışma
sonuçlarını aktardı ve şunları söyledi: "Ayaktan tedavi edilen yüksek riskli ve belirti veren 3 bin Covid-
19 hastası üzerinde gerçekleştirilmesi planlanan Faz-2 ve Faz-3 çalışmalarının ilk sonuçları Aralık
ayında açıklanacak. Düşük riskli ancak belirtileri olan 1140 hasta ile virüse maruz kaldıktan sonra
koruyucu anlamda ilaç verilen 2634 hastanın incelendiği çalışmalar devam ediyor. Çalışmanın ara
sonuçlarına göre ise hastaneye yatırılmamış, yüksek risk grubundan Covid-19’lu yetişkinde plaseboya
kıyasla hastaneye yatış veya ölüm riskini yüzde 89 oranında azalttığı bildirildi. Plasebo alan
hastalardan 10 kişi hayatını kaybederken, Paxlovid alan hastalarda ölüm rapor edilmedi. İlaç için
FDA “e acil kullanım onay başvurusu yapıldı. Paxlovid’in fiyatı Molnupiravir’e göre çok daha anlamlı
biçimde düşük ve ağır hastalık riski yüksek gruplarda hastaneye yatışı ve ölümü engellemek açısından
Covid-19 tedavisinde kullanıma girmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir.

MONOKLONAL ANTİKOR TEDAVİLERİ

Hastalığı geçirmiş kişilerde gelişen antikorların bulunduğu plazmanın hastalığa yeni yakalanan kişilere
transfer edilmesi ile gerçekleştirilen bu tedavi hastalığın ilk çıktığı zamanlardan beri uygulanıyor. Prof.
Dr. İtil, "Covid-19 geçirip iyileşen kişilerden alınan plazmaların diğer hastalara transfüzyonu tedavi için
en erken kullanıma giren yaklaşımlardan biri. Konvalesan plazma tedavisi etkin ilaçlar ve aşılar
geliştirilene kadar tedavi seçeneği olarak kullanıldı.
COVID antijenlerine özgü monoklonal antikorlar laboratuar ortamında gen mühendisliği aracılığıyla
geliştirilip çoğaltılıyor. Diğer ilaçlara ve aşılara göre oldukça hızlı üretilebiliyor ve genelde damar
yoluyla uygulanmakta olup, cilt altı ve kas içi uygulanabiliyor. Bu tedavinin en önemli avantajı
uygulamadan hemen sonra enfeksiyona karşı etkin bir koruma sağlayabilmeleri. Ancak bu etkinlikleri
antikorların belli bir ömre sahip olması nedeniyle haftalar veya aylar içinde azalabiliyor. Aşılarda ise
uygulamadan sonra koruyucu bağışıklığın sağlanabilmesi için birkaç hafta beklemek gerekiyor.

Bazı ilaçların bu anlamda acil kullanım onayı aldığını ancak hastaneye yatanlar ve oksijen alanlarda
uygulanamadığını belirten Prof. Dr. İtil, “Covid-19 tedavisinde önemli bir gelişme olarak kabul edilen
nötralizan monoklonal antikor (MAB) etkenlerden Bamlanivimab, Etesevimab ve
Casirivimab/imdevimab, Sotrovimab ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından acil kullanım onayı
almıştır. Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ve Amerika Sağlık ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (IDSA)
tarafından klinik progresyon açısından yüksek risk taşıyan hafif veya orta şiddette Covid-19 hastalarda
evde ya da poliklinikte damar yolu, cilt altı ve kas içi kullanımı önerilmektedir (10,11,12). Pozitif
temaslı risk gruplarında koruyucu olarak da monoklonal antikor tedavileri önerilmektedir” dedi.

ÖZELLİKLE HAMİLELER İÇİN ÖNEMLİ

Prof. Dr. İtil, “Bu tedaviler aşı yanıtı oluşmamış kişilerde Covid-19’u tedavi etmek ya da şüpheli
temaslıların korunmasında etkili olarak değerlendiriliyor. Yeni antivirallerin kullanılamadığı Covid-19
hastalarında, temas öncesi uygulama özellikle hamilelerde sağkalıma önemli katkı sağlayabilir ve
tedarik edilmesi faydalı olabilir ” diye konuştu. (BSHA – Bilim ve Sağlık Ajansı)