Bundan 9 yıl önce 17 Aralık 2010'da dünya tarihini etkileyecek bir olay yaşandı. Tunus’un Sidi Bouizid kentinde belediye zabıtları tarafından seyyar satıcıların tezgahlarına el konmuş, tezgahına el konulmasına isyan eden sebze-meyve satıcısı Muhammed Buazizi kendini yakmıştı. Muhammed'e destek çıkan halkın isyanı büyüyüp farklı şehirlere yayıldı. İki hafta sonra, 4 Ocak'ta ölen Muhammed'in ardından gösteriler daha da büyüdü. 10 Ocak'ta hükümet, kargaşayı bastırmak için tüm okul ve üniversiteleri geçici olarak kapattığını duyurdu.
23 yıldır Tunus'u yöneten Zeynel Abidin Bin Ali, 14 Ocak'ta hükümeti dağıttığını açıkladı ve havalimanına gitti. Fransız Nouvel Observateur dergisinin ele geçirdiği kayıtlara göre First Lady Leyla Bin Ali, Suudi Arabistan'a gidecek uçağa binmek için gönülsüzlük gösteren eşini yüreklendirmek için, “Bin şuna embesil! Bütün ömrümü senin içine ettiğin şeylere katlanarak geçirdim” diye bağırmıştı. Buna benzer ünlü sitayiş, Granada Endülüs devletinin 1492'de işgalci İspanyollar’a teslimi sonrasında Valide Sultan Ayşe'nin oğlu 12. Muhammed'e "bir erkek gibi savunamadığın şeyler için şimdi bir kadın gibi ağla" demesidir. Zeynel Abidin, bu yıl Eylül ayında Arabistan'da vefat etti.
Tunus'taki olaylar "Yasemin Devrimi" ismini alırken zamanla arap coğrafyasında neredeyse tüm ülkelerde yaşanan gelişmeler neticesinde süreç “Arap Baharı” adını almıştır. Mısır, Libya, Yemen’de iktidarlar değişirken Fas, Suudi Arabistan gibi ülkeler reform hareketleri ile süreci hafif atlatmışlardır.
Dünya ekonomisinin 2019’da % 3.0 büyümesi beklenmektedir. Bu rakam, son 10 yılın en düşük büyüme rakamı demektir. Bu büyüme aslında birçok ülkede yavaşlama demektir. IMF verilerine göre 2019’da dünya ekonomik büyüklüğü 1.7 trilyon dolar artışla 87 trilyona ulaşırken ABD ve Çin bu artışın tamamını sağlamıştır. Yani geri kalan ülkelerin toplamı sıfır olmuştur.
2019 yılında; Fransa, İspanya, Şili, Bolivya, Hong Kong, Irak, İran, Lübnan, Cezayir, Endonezya vb 40 ülkede gösterilerin olduğu hesaplanıyor. Yapılan çalışmalara göre bu gösteriler bir yandan dünyadaki yavaşlama sebepleri arasında gösterilirlerken biryandan sonuçları arasında gösteriliyorlar. Ancak ortak görüş bunların tek bir sebebe bağlı hareket etmediği yönünde. Ekonomi bunların sadece bir nedeni. Örneğin dünkü haberlere bakalım: Hindistan’da Müslümanlara vatandaşlık hakkı verilmemesi ile gösteriler başlarken Fransa’da emeklilik yaşının 64’e çıkarılması ile gösteriler 8. güne girdi. Lübnan’da gösteriler devam ederken yeni başbakanın seçimi perşembeye kaldı…
2020 yılında global toparlanmanın güçlenmesi ile bu sayının azalması beklenebilir. Zira IMF beklentilerine göre 2020 yılında dünya ekonomisinin 3.9 trilyon dolar artışla 90 trilyon dolara ulaşacağı öngörülüyor. Bu artışın 1.7 trilyon doları gelişmiş ekonomilerden 2.2 trilyon doları gelişmekte olan ekonomilerden gelecek. 2019’da dünya ekonomisindeki artış neredeyse tamamen ABD ve Çin’den gelmişken 2020’da farklı ülkelerin buna katkı vereceği öngörülüyor. Yani global yavaşlamadan 2019da etkilenen ülkeler, 2020’de daha ciddi üretim gücüne kavuşacaklar. Dolayısıyla 2020’nin dünya açısından daha sakin geçme olasılığı var.
Kaynak: ALNUS YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş
Hibya Haber Ajansı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder